BOROBUDUR
Nhịp Thở Nghệ Thuật Và Đời Sống

Tran Nguyen 15 tháng 09,2025

Borobudur, kỳ quan Phật giáo từ thế kỷ IX, được tạo dựng bởi triều đại Sailendra, từ lâu đã trở thành biểu tượng vĩnh hằng của đất nước Indonesia. Ngôi đền, được kết cấu từ hàng triệu phiến đá andesite như một đại mandala khổng lồ, vẫn hiên ngang đứng vững trước bao lần núi lửa phun trào và động đất. Song, giá trị của Borobudur không chỉ nằm ở sự vĩ đại của di tích, mà còn lan tỏa sang nhịp sống nghệ thuật và thủ công truyền thống nơi vùng đất bình yên quanh ngôi đền.

ước chân vào làng Wanurejo, du khách có thể tìm gặp Basiyo – người nghệ nhân chế tác đôi dép upanat bằng lá dứa và mút xốp, nay đã trở thành vật dụng bắt buộc để bảo vệ nền đá của Borobudur. Từ xưởng nhỏ BW Craft, ông đã kết nối tám cơ sở sản xuất địa phương, tạo thêm thu nhập cho cộng đồng và thổi hồn di sản vào từng bước chân du khách.

Từ trái sang phải: Basiyo, nghệ nhân chế tác dép upanat sử dụng tại đền Borobudur; bức tranh đầu tượng Phật tại Limanjawi Art House.

Không xa đó là Limanjawi Art House của Umar Chusaini, một không gian triển lãm mộc mạc giữa ruộng vườn, nơi những bức tranh đầu tượng Phật hay tác phẩm lấy cảm hứng từ Borobudur gợi nhắc tinh thần trí tuệ, hài hòa và an nhiên. Câu chuyện về cuộc gặp gỡ cùng Nữ hoàng Margrethe II của Đan Mạch năm 2015 càng minh chứng sức hút của nghệ thuật Java.

Từ trái sang phải: Món gà ingkung tại Caping Resto Borobudur; Cristian Rahadiansyah và Nina Hidayat, đồng sáng lập Melek Huruf.

Tại Candirejo, thư viện cộng đồng Melek Huruf do cặp vợ chồng Cristian Rahadiansyah và Nina Hidayat sáng lập lại mang một triết lý đầy thi vị: đặt sách bên cạnh “cuốn sách khổng lồ bằng đá” là Borobudur. Nơi đây không chỉ là góc đọc thân mật mà còn nuôi dưỡng ước mơ trở thành không gian sáng tạo và lưu trú cho những ai muốn đắm mình trong bầu không khí tĩnh lặng.

Đạp xe cùng tour Borobudur Sunrise Cycling, du khách sẽ được dẫn dắt qua ruộng lúa, làng quê và những trải nghiệm thủ công mộc mạc: nếm mật ong dừa ngọt lịm, thử vẽ batik trên khăn tay, hay ngồi bên bàn xoay đất sét của Anik Gerabah để tạo nên chiếc bát vụng về nhưng đầy kỷ niệm.

Từ trái sang phải: Gốm thủ công tại Anik Gerabah; Umar Chusaini tại phòng trưng bày Limanjawi Art House.

Bữa trưa tại Caping Resto với món gà nướng ingkung, rau urap và sambal cay nồng càng khiến hương vị Borobudur thêm trọn vẹn. Mái tranh hình nón tre, biểu tượng sự gắn kết và bình đẳng, nhắc nhớ triết lý của những người thợ xây đền xưa.

Borobudur, vì thế, không chỉ là di sản đá ngàn năm, mà còn là mạch sống thầm lặng chảy trong nghệ thuật, thủ công và tâm hồn của người dân Java nơi quá khứ và hiện tại hòa quyện trong từng nhịp thở thường nhật.