THE ART OF THE PERFUME BOTTLE
Nghệ Thuật Lưu Giữ Mùi Hương

Thật khó để nhân loại từ chối được nước hoa, thứ chất lỏng trong veo nhẹ nhàng nhưng mang theo mùi hương quyến rũ làm mọi trái tim phải rung động. Chiều chuộng khứu giác là thế, các nhà điều chế cũng không bỏ qua thị giác của những vị khách thượng lưu khi dốc sức tạo ra những mẫu lọ nước hoa đẹp đẽ tựa như một tác phẩm nghệ thuật kỳ công. Dù là nằm trong chiếc hộp nhung sang trọng làm quà tặng hay lặng lẽ ngự trị trên chiếc bàn trang điểm của chủ nhân; mỗi lọ nước hoa đóng vai trò như bìa của một quyển sách, chỉ thoáng nhìn qua thôi đã giúp ta mường tượng được một chút về mùi hương mà chúng cất giữ bên trong.

T

rong nhiều thiên niên kỷ, nước hoa là báu vật của loài người. Sóng sánh, nồng đậm và hiếm hoi; chúng được nâng niu ngay từ công đoạn chiết xuất cho đến khi giao đến tay chủ sở hữu và cống hiến đến những giọt cuối cùng mang theo hương thơm nồng đậm. Là một thứ đồ xa xỉ thanh lịch, lẽ dĩ nhiên nước hoa cần được đựng trong những chiếc lọ cũng không kém phần cầu kỳ. Vượt lên trên giá trị của một vật chứa, lọ đựng nước hoa theo thời gian dần trở thành một kiệt tác sáng tạo không chỉ để khơi gợi lên ấn tượng ban đầu về mùi hương bên trong, mà còn để thể hiện đẳng cấp của nhà sản xuất lẫn đóng vai trò điểm nhấn thẩm mỹ. Thậm chí, tầm quan trọng của chiếc chai đôi khi không hề kém cạnh chất lượng mùi hương bên trong.

Trong lịch sử, mối quan hệ giữa mùi hương và chai lọ đã trải qua khá nhiều thăng trầm. Vào đầu thế kỷ trước, cuộc cách mạng kép của sản xuất và tiếp thị đã thôi thúc các thương hiệu tạo nên những chai nước hoa độc lạ, khơi gợi trí tò mò và hoàn toàn không có giá trị nghệ thuật. Một số cái tên nổi tiếng trong giai đoạn này phải kể đến là chai Cherigan’s Chance tạo hình móng ngựa và Soir de Paris của Bourjois mang hình dáng tháp Eiffel. Sau đó, vào năm 2000, nhà điều chế huyền thoại Frédéric Malle đã thay đổi cuộc chơi bằng cách tiếp cận “phản marketing”: giữ nguyên những chai thủy tinh trang nhã và nhãn hiệu đen đỏ đặc biệt của mình, chỉ tập trung vào những gì bên trong. Chiến lược này được nhiều hãng khác sao chép và ứng dụng lên các dòng cao cấp. Vào thời điểm ấy, một chai thủy tinh đơn giản chính là dấu hiệu trước nhất để định vị loại nước hoa thượng thừa.

Trong nhiều trường hợp, hình thức thường chiếm ưu thế hơn cả mùi hương khi các hãng nước hoa ngày nay đang “chạy đua” để đưa thiết kế chai của họ lên một tầm cao mới. Lòng yêu cái đẹp của những vị khách sành sỏi được thỏa mãn tuyệt đối khi họ đặt lên bàn hay kệ nước hoa của mình một chiếc lọ độc đáo khác hẳn những lọ kế bên. Và đôi khi, chẳng cần ngửi thử mùi hương bên trong mà chỉ “blind buy” (mua nước hoa mà không thử) thì yếu tố thúc đẩy khách hàng mở hầu bao lại chính lại sự cầu kỳ của chiếc lọ. Nhận định này càng được khẳng định khi doanh số bán nước hoa trực tuyến đã tăng lên đột biến trong thời kỳ hậu đại dịch.

Khách hàng đang dần dần ưa chuộng những chiếc lọ đầy màu sắc, có kết cấu phức tạp hay thậm chí ứng dụng kỹ thuật in. Vào mỗi mùa lễ hội, các phiên bản đặt được nhà chế tác chăm chút từng chi tiết một sao cho ấn tượng và nổi bật nhất. Cuộc chơi này càng được mở rộng hơn với sự tham gia của các nghệ sỹ, kiến trúc sư và thợ thủy tinh bậc thầy.

Một lý do cho việc chú trọng hình thức, bất ngờ thay lại là tính bền vững. Khi bạn sở hữu một chai nước hoa đẹp như mơ và thậm chí có thể tái sử dụng nhiều lần, niềm vui này dường như sẽ kéo dài vô tận. Chính bởi khát khao này mà nhà chế tạo nước hoa Lyn Harris đã đặt hàng những chai thủy tinh lộng lẫy có thể đổ đầy lại (refill) từ nhà sản xuất thủy tinh Michael Ruh cho dòng nước hoa Perfumer H. Mỗi một chai đều là một kiệt tác thủy tinh được thổi tự do và tạo hình bằng tay, mất từ hai đến ba ngày để hoàn hiện.