SINGAPORE
Bến Đỗ Thiên Đường

Khi màn đêm buông xuống phố lấp lánh ánh đèn huyền ảo, Singapore khẽ hít thở luồng khí trong lành rồi dần chìm vào giấc nồng say. Thiên đường của những giấc mơ càng đáng khát khao nhường nào khi trở thành nơi trú ẩn an toàn nhất giữa “cơn bão” Covid-19. Tiền đang xoay quanh đảo quốc xinh đẹp hơn bao giờ hết. Bởi lẽ đó, việc Work From Home, tái tạo văn phòng gia đình đã làm giá bất động sản và doanh số bán siêu xe đang thật sự bùng nổ.

L

ần đầu tiên đọc tin nhắn trên Fanpage bán hàng của hãng, thương nhân kinh doanh siêu xe người Singapore, Keith Oh, ngỡ như đang nằm mơ. Một khách hàng Trung Quốc đã đặt mua chiếc Bentley trị giá 1,1 triệu SGD Singapore (tương đương 830.000 USD). “Họ chỉ hỏi giá và muốn biết khi nào chúng tôi có thể giao hàng. Đó là một triệu dollar đối với chúng tôi, nhưng có lẽ không là gì đối với họ”, anh cho biết. Việc mua bán nhanh chóng như thế là dấu hiệu mới nhất cho thấy một xu hướng đang hình thành: tiền đang xoay quanh Singapore hơn bao giờ hết. Khi đại dịch Covid-19 tấn công Đông Nam Á và bất ổn chính trị đe dọa Hồng Kông, nơi đây trở thành bến đỗ an toàn cho một số gia đình tài phiệt giàu có nhất khu vực.

“Đối với những người có thể quyết định nơi họ muốn sống và lập nghiệp, Singapore là điểm đến lý tưởng hơn bất kỳ đâu”, Stephan Repkow, nhà sáng lập Wealth Management Alliance vào năm 2015 sau bốn năm làm việc tại Union Bancaire Privée, chia sẻ. Anh cho biết hai khách hàng nước ngoài của mình đã trở thành cư dân nước này trong 12 tháng qua và nhiều khách hàng khác đang trên đường chuyển đến. Từ lâu, Singapore đã trở thành điểm thu hút người Trung Quốc, Indonesia và Malaysia giàu có. Họ thường đến mua sắm, chơi baccarat tại sòng bạc hoặc khám sức khỏe ở các phòng khám đẳng cấp thế giới. Bệnh viện Mount Elizabeth Orchard, cách các cửa hàng flagship của Gucci hay Rolex có UOB Privilege Banking Centre ngay tại Lobby, chỉ vài bước chân.

Đại dịch đã thay đổi tất cả, khiến nhiều ông trùm và gia đình phải ở lại hàng tháng trời, trong một số trường hợp tìm kiếm nơi cư trú để vượt qua “cơn bão”. Theo số liệu do Đại học Johns Hopkins thu thập, tỷ lệ tử vong ở Malaysia, Indonesia lần lượt cao hơn 10 và 30 lần so với Singapore. Số lượng doanh nghiệp tư nhân đơn lẻ ở đảo quốc đã tăng gấp đôi kể từ cuối năm 2019 lên khoảng 400, bao gồm các công ty do đồng sáng lập Google Sergey Brin và Shu Ping, tỷ phú đứng sau đế chế lẩu Trung Hoa Haidilao International Holding Ltd. Do số hội viên câu lạc bộ golf tư nhân đang tăng vọt, giá bất động sản đã tăng mạnh nhất kể từ năm 2018 và các nhà hàng sao Michelin đã phủ kín các con đường sầm uất ở đảo quốc này. Trong khi đó, các ngân hàng toàn cầu như UBS Group AG đang mở rộng tại thành phố để quản lý dòng tài sản khổng lồ đang tràn đến từ nhiều nơi.

Sự gia tăng đột biến ca nhiễm virus dẫn đến các biện pháp biên giới chặt chẽ hơn và việc hoãn các sự kiện như Diễn đàn Kinh tế Thế giới có thể tạm dừng một số làn sóng di dân giàu có đến Singapore, nhưng nó có thể chỉ tồn tại trong thời gian ngắn. Mặc dù số ca nhiễm đã tăng lên vài chục, nhưng con số này khác xa so với hàng trăm ca lây nhiễm hàng ngày chỉ riêng ở thành phố New York. Singapore cũng đang đi trước với việc chủng ngừa vaccine cho toàn dân. Cụ thể, đảo quốc đã tiêm đủ hai mũi vaccine cho hơn 30% dân số, gần gấp đôi tỷ lệ này ở Trung Quốc, thậm chí còn vượt xa các nước láng giềng Malaysia và Indonesia.

Đó là một sự cân bằng mong manh đối với Singapore, quốc gia phụ thuộc nhiều vào thương mại và biên giới mở hơn là bất kỳ quốc gia châu Á nào khác. Việc phong tỏa và hạn chế đi lại quá lâu sẽ làm nản lòng nhà đầu tư cùng tài năng toàn cầu, đồng thời không kiểm soát được virus có nguy cơ dẫn đến phản ứng chính trị cũng như danh tiếng là một trung tâm an toàn. Repkow cho biết: “Sự gia tăng đột biến ca nhiễm gần đây là rất đáng tiếc, nhưng chắc chắn chúng tôi sẽ vượt qua giai đoạn này một lần nữa. Singapore vốn dĩ kiên cường cũng như có thể quản lý khủng hoảng một cách rất tích cực và hiệu quả”.

Sân bay Seletar, trung tâm đỗ của máy bay phản lực tư nhân, đã chứng kiến nhu cầu về chỗ đậu máy bay tăng cao trong thời gian đại dịch, theo lời Alan Chan, người đứng đầu bộ phận phát triển kinh doanh của câu lạc bộ rượu 67 Pall Mall. Một phi công lái máy bay tư nhân giấu tên cho biết vẫn cực kỳ khó khăn để tìm được một vị trí đỗ vì khi các chuyến bay thương mại hầu như biến mất thì việc thuê hay sở hữu chuyên cơ là điều hiển nhiên. Trong khi các quy tắc đi lại nghiêm ngặt gần đây đã mở rộng đối với những người có chuyên cơ riêng, nếu không tìm được chỗ đỗ, các doanh nhân đều mở lòng để chọn khoang hạng nhất vì rất ít người và giá chỉ bằng ¼ giá để khởi động chiếc chuyên cơ.

Singapore không tiết lộ nhiều thông tin chi tiết về những cư dân nhập cư siêu giàu, nhưng các chủ ngân hàng tư nhân, doanh nghiệp tư và các nhà cung cấp dịch vụ khác cho biết những người mới đến đang giúp đỡ doanh nghiệp của họ, tại một thành phố nổi tiếng được chọn làm bối cảnh quay phim “Crazy Rich Asians”, làm nền tảng cho giới thượng lưu đổ vào thiên đường Đông Nam Á.

NGÔI NHÀ CHUNG CỦA NHIỀU TỶ PHÚ

Một chủ ngân hàng hàng đầu giấu tên cho biết khách hàng Trung Quốc đứng đầu trong số các trường hợp mở tài khoản mới, tiếp theo là các khách hàng đến từ Ấn Độ và Indonesia. Một người khác nói rằng các cuộc gặp gỡ khách hàng – từng là một quá trình khó khăn khi bay đến Jakarta và đối mặt với giao thông đầy trở ngại – đã trở nên dễ dàng hơn vì nhiều khách hàng Indonesia của anh đang sống trong cùng một chung cư sang trọng ở Singapore.

Làm việc trong lĩnh vực công nghệ hơn hai thập kỷ, Harish Bahl, người sáng lập Smile Group, một công ty tư nhân tập trung vào đầu tư công nghệ, cho biết chưa bao giờ gặp nhiều người siêu giàu như vậy trong thành phố. Theo lời anh: “Kể từ khi đại dịch xảy ra, các tỷ phú từ khắp nơi trên thế giới đã ở lại Singapore lâu hơn, bao gồm cả những người đến từ Trung Quốc, Indonesia, Ấn Độ và Hoa Kỳ”.

Một doanh nhân Indonesia sinh sống và làm việc tại quê nhà cho biết cha mẹ anh đã dành hơn một năm để trú ẩn tại đảo quốc kể từ khi Covid-19 khởi phát. Trong khi trước đây, chừng 5 gia đình Indonesia khác sống ở Singapore. Con số này đã tăng lên khoảng 25. Một số người lớn tuổi dành cả ngày để thư giãn, gặp gỡ bạn bè và khám phá thành phố. Anh nói thêm, những doanh nhân bận rộn hơn đã tiếp tục hoạt động bằng cách điều hành công việc kinh doanh từ xa, và nhiều người đã thành lập văn phòng gia đình theo dạng work from home – một hành động cần kíp để giảm bớt quy trình xin cư trú.

Singapore tạo điều kiện cho giới siêu giàu định cư tương đối dễ dàng vì họ có lý lịch khá minh bạch và trong sáng. Thông qua Chương trình Đầu tư Toàn cầu, quốc gia này cấp quyền thường trú nhanh chóng cho các chủ doanh nghiệp hoặc gia đình đủ điều kiện nếu họ đầu tư 2,5 triệu đô la Singapore vào một doanh nghiệp địa phương, một số quỹ nhất định hoặc văn phòng gia đình với tài sản ít nhất 200 triệu đô la Singapore. “Điều này cho phép tăng cường chất lượng các nhà đầu tư và phù hợp với nỗ lực củng cố vị thế của Singapore như một nút thắt quan trọng ở châu Á cho nhiều công ty công nghệ tăng trưởng cao, các hoạt động đầu tư, phát triển đa dạng ngành công nghiệp hiện có và mới, đồng thời tạo việc làm cho người Singapore”, Matthew Lee, Phó chủ tịch cấp cao của Ủy ban Phát triển Kinh tế Singapore, viết trong một bài phát biểu.

Các đặc quyền liên quan đến thường trú nhân bao gồm đi lại dễ dàng, giấy phép lưu trú dài hạn cho cha mẹ, các khoản vay kinh doanh lãi suất thấp, dễ dàng hơn, giảm thuế đóng dấu đối với bất động sản và con đường trở thành công dân chính thức. Chính phủ cũng đã giới thiệu một phương tiện đầu tư mới vào năm ngoái, Variable Capital Company, làm cho nó trở nên hấp dẫn hơn đối với các văn phòng gia đình, quỹ đầu cơ và công ty cổ phần tư nhân thành lập cửa hàng. Hơn 260 VCC đã được thành lập kể từ đó, theo Cơ quan Tiền tệ Singapore.

DỊCH VỤ THƯỢNG LƯU

Tất cả những điều vừa đề cập trên đây đã làm tăng nhu cầu đối với các sản phẩm cùng dịch vụ cao cấp. Odette – nhà hàng ba sao Michelin được coi là một trong những nhà hàng sang trọng bậc nhất châu Á, nơi thực đơn đặc biệt cho hai người với rượu vang và pho mai thượng hạng có thể lên tới 1.000 SGD, đã được đặt trước trong nhiều tháng cho đến khi việc ăn uống ở nhà hàng bị chính phủ tạm dừng. “Chúng tôi có rất nhiều khách hàng Indonesia trong vài tháng qua đang cố gắng đến sau hai đến ba tuần một lần”, Tổng Giám đốc kiêm Giám đốc Điều hành Steven Mason cho biết, trước khi doanh nghiệp chỉ được bán đồ ăn mang về. Chắc chắn, những người dân địa phương giàu có nhưng không thể đi du lịch đang góp phần vào việc chi tiêu tiết kiệm. Mason bổ sung: “Ăn uống là một kiểu phiêu lưu ẩm thực hay du lịch mới. Tôi nghĩ đó là lý do tại sao các nhà hàng vẫn đang hoạt động rất tốt trong thời điểm này”.

Trên tầng 27 của Shaw Center gần dải phố mua sắm Orchard Road, công trình xây dựng gần như đang được tiến hành tại 67 Pall Mall, tiền đồn quốc tế đầu tiên cùng tên ở London. Mặc dù chỉ có nhiều hơn một cái vỏ rỗng để giới thiệu với khách hàng tiềm năng, câu lạc bộ rượu vang đang dự kiến mở cửa vào tháng 11 với danh sách đăng ký lên đến 3.500 khách hàng và có nhiều du khách mang tư cách hội viên vĩnh viễn trị giá 200.000 đô la Singapore. Giám đốc Điều hành Niels Sherry cho biết: “Trong bối cảnh virus hoành hành hiện nay, Singapore là một nơi tuyệt vời để đến so với các thành phố khác. Không có nhiều câu lạc bộ mở ra với số lượng thẻ hội viên đã bán hết”.

Hiệu ứng giàu có cũng đang đẩy các dụng cụ tiêu khiển hay đánh Golf lên cao. Chi phí tham gia câu lạc bộ Golf Sentosa đã tăng lên 500.000 đô la Singapore đối với người nước ngoài, tăng 40% so với mức trước đại dịch. Theo nhà môi giới Lee Lee Langdale, một phần trong số những người chơi golf này có hộ khẩu thường trú, trong khi những người khác mới đến xem đây là một khoản đầu tư thú vị để gặp gỡ những người cùng đẳng cấp với mình.

Một khi các ông trùm đổ bộ vào Singapore trong thời gian dài hạn, họ cần một chiếc ô tô. Vincent Tan, người sáng lập đại lý ô tô hạng sang Vincar, tiết lộ doanh số bán xe cao cấp cho người nước ngoài kể từ giữa năm 2020 đã tăng khoảng 50% đến 60% so với một năm trước đó. Anh hồ hởi: “Phần lớn là người Trung Quốc và hầu hết thanh toán bằng tiền mặt. Những chiếc Rolls-Royce, Bentley, Porsche và Mercedes-Benz cao cấp là những mẫu xe rất được lòng họ”.

Số liệu thống kê do Cục Giao thông Đường bộ công bố cho thấy số lượng Bentley và Rolls-Royce lưu thông trên đường phố Singapore đã tăng vọt lên hơn 1.300 chiếc vào năm 2020, mức tăng lớn nhất kể từ năm 2013. Xu hướng đó vẫn đang tiếp tục, với 70 chiếc khác trong số này được đăng ký trong đợt đầu tiên thuộc 4 tháng đầu của năm 2021, tại một quốc gia chỉ có 5,7 triệu dân.

CÁC BẤT BÌNH ĐẲNG XÃ HỘI LEO THANG

Các ngân hàng toàn cầu đang hướng tới mục tiêu phục vụ giới siêu giàu. JPMorgan Chase & Co. có kế hoạch tăng gấp đôi số lượng chủ ngân hàng tư tại thành phố trong hai năm tới, trong khi HSBC Holdings Plc đang cung cấp cho các khách hàng siêu giàu ở Hồng Kông và Singapore khả năng tiếp cận trực tiếp với các nhân viên ngân hàng đầu tư. Chủ tịch châu Á Thái Bình Dương của UBS, Edmund Koh, chia sẻ cùng nhật báo tài chính Business Times rằng Singapore đang thu hút nhiều tài sản mới trong khu vực như Hồng Kông. Ông Koh, người gần đây đã mở một văn phòng mới ở Singapore với 3.000 nhân viên, cho biết.

Brendan Carney, Giám đốc điều hành của Citibank Singapore, thừa nhận sức hấp dẫn cơ bản của thành phố vẫn mạnh mẽ bất chấp đợt kiểm soát vi rút mới nhất. Anh quả quyết: “Chúng tôi tin tưởng rằng triển vọng dài hạn của ngành sẽ không bị suy giảm bởi các hạn chế gần đây của Covid-19”. Dòng người nước ngoài đang góp phần thúc đẩy thị trường bất động sản, trong đó phân khúc cao cấp tăng trưởng mạnh nhất. Nó cũng làm cho Singapore trở thành một ngoại lệ trong thị trường cho thuê nhà, với tỷ giá tăng ngay cả khi chúng giảm ở New York, Hồng Kông và London.

Theo Toby Carroll, giảng viên kinh tế chính trị tại Đại học Thành phố Hồng Kông và trước đây đã từng làm việc cho Đại học Quốc gia Singapore, tất cả những biểu hiện giàu có này có thể gây ra sự phẫn nộ. Anh bày tỏ trong một email: “Tác động tiêu cực đối với phần lớn những người phải đối mặt với chi phí sinh hoạt leo thang – bao gồm cả nhà ở – suy giảm tính di động xã hội và bất bình đẳng gia tăng là dấu hiệu kém cho sự gắn kết xã hội. Mối liên hệ giữa bất bình đẳng gia tăng – bất ổn xã hội là rất thực tế”.

Trong khi đó, các thương nhân Singapore như Oh – chủ Ace Financial Service Pte., đại lý xe hơi và nhà tài chính – đang kiếm được nhiều tiền. Anh cho biết: “Hậu Covid-19, chúng tôi có thể phát triển mạnh mẽ hơn. Dù gì chăng nữa, đảo quốc vẫn là nơi thật sự lý tưởng để rất nhiều công dân mới an cư cũng như có thể gọi Singapore là ngôi nhà thứ hai của mình”.